Bach: Kantate BWV 120 Gott, man lobet dich in der Stille (Vocalscore)

Informatie

Bach: Kantate BWV 120 Gott, man lobet dich in der Stille (Vocalscore)

De precieze ontstaansgeschiedenis komt misschien nooit boven water, maar dat Bach deze noten erg geslaagd vond, dat staat vast.

Alleen van de recitatieven en het slotkoraal is met zekerheid te zeggen dat Bach ze speciaal voor deze cantate schreef. De openingsaria – klein bezet en dus een perfecte keuze voor een cantate die begint met de woorden ‘God u komt de lof toe in de stilte’ – is misschien niet nieuw. Ook het groot bezette koorstuk op de tekst ‘Juich u verheugde stemmen’ heeft Bach waarschijnlijk niet in eerste instantie voor deze woorden gecomponeerd.

De feiten op een rijtje:
-Bachs eigen partituur van de cantate in deze vorm is te dateren tussen 1742 en 1744.
-de twee aria’s en het openingskoor gebruikte Bach in BWV 120a, een bruiloftscantate, waarschijnlijk uit 1729.
-dezelfde twee aria’s en het openingskoor verwerkte Bach in 1730 in een cantate ter ere van het 200-jarig bestaan van de Augsburgse Belijdenis, BWV 120b. De partituur is niet bewaard gebleven, de tekst wel.
In het tweede deel van de cantate werkte Bach aan het einde van zijn leven om tot het ‘Et expecto’ van de Mis in b klein, Hohe Messe.
-de openingsaria voor alt zou goed zijn kunnen afgeleid van een eerder vioolconcert, uit de tijd van vóór Leipzig.
-de sopraanaria zou ook een bewerking kunnen zijn van een eerdere aria met vioolsolo uit de tijd vóór Leipzig. In elk geval gebruikte Bach dezelfde noten ook voor een vroege versie van het derde deel van de vioolsonate, BWV 1019a

Tot zo ver de feiten. De interpretatie is lastiger. Was de bruiloftscantate eerst, en zijn BWV 120 en 120b daarvan afgeleid? Of maakte Bach in 1742 een nieuwe partituur van een cantate voor het stadbestuur die hij al vóór 1729 componeerde? Is de altaria met de instrumentaal gedachte lijnen echt een vioolconcert geweest, of wilde Bach met deze virtuositeit juist de lof illustreren? Het blijft gissen, tot er wellicht ooit nieuwe informatie opduikt in archieven.

Vast staat wel dat Bach de muziek van deze cantate erg geslaagd vond. Juist daarom zal hij deze muziek in veel verschillende varianten hebben gebruikt. En, parodie of niet, Bach zorgde er altijd wel voor dat de muziek toch gemaakt leek voor de tekst. Lees maar mee en luister en zie hoe de noten precies passen bij zinsnedes als Steiget bis zum Himmel auf en ‘und erhebet seinen Ruhm.

Inhoudsopgave

1. BWV 120 Gott, man lobet dich in der Stille